Het model achter het Leiderschapskompas

Beperkingen van bestaande leiderschapsmodellen

Volgens onze wetenschappelijk onderbouwde benadering, schieten de meeste bestaande leiderschapstheorieën tekort in het weergeven van de complexe realiteit van leiderschap. De meeste leiderschapsmodellen...

Zijn overmatig idealistisch en losgekoppeld van de realiteit, vaak negeren ze praktische beperkingen (zoals tijdsdruk).
Richten zich voornamelijk op de manager in plaats van de relatie tussen de manager en de teamleden.
Verwaarlozen de invloed van de leiderschapscontext.
Houden geen rekening met dynamische veranderingen en onvoorziene gebeurtenissen (zoals pandemieën, oorlogen en economische crises).

Het model achter het Leiderschapskompas: Succesvol en effectief leiderschap

Ons begrip van leiderschap, een succesvolle en effectieve manager...

Let op: Onze tool gaat over de aspecten van leiderschap in het hier en nu, zoals bewuste besluitvorming.

Het begrijpen van de leiderschapscontext

Leiderschapscontext verwijst naar de unieke omgeving van elk team, gevormd door diverse branches, beroepen, medewerkers en werkomstandigheden. Om de meest effectieve leiderschapsstijl te selecteren, moet een manager de specifieke context van het team begrijpen. Factoren die de leiderschapscontext beïnvloeden zijn bijvoorbeeld:

De aard van de taken van het team: Zijn de taken eerder dynamisch of stabiel?
Professionele expertise: Wie heeft de expertise, de teamleden of de manager?
Taakverdeling: Hoe wordt het werk verdeeld en zijn er afhankelijkheden binnen het team?

Het begrijpen van de 'kijk op leiderschap'

De kijk op leiderschap van een manager is hun perceptie van de leiderschapsrollen die ze doorgaans aannemen bij het aanpakken van taken. Dit model identificeert vier prototypische leiderschapsrollen: de Baas, Coach, Partner en Ondersteuner (hieronder beschreven). Effectief leiderschap vereist dat managers de leiderschapscontext overwegen en bepalen welke rollen het meest geschikt zijn. Hoewel rollen kunnen veranderen, afhankelijk van de context of specifieke situaties, dienen managers hun "standaardinstelling" van rollen te herkennen - de rollen die ze het vaakst aannemen (primaire rollen) en die ze minder vaak aannemen (secundaire rollen).

Vier leiderschapsrollen

Een manager in de rol van een baas:

Neemt verantwoordelijkheid voor bijna alle taken, vragen, problemen en kwesties in het team.
Heeft een duidelijk idee van het proces en de uitkomst
Geeft duidelijke instructies
Staat centraal wanneer er vragen en problemen ontstaan in het team
Denkt verantwoordelijk te zijn voor het motiveren van medewerkers
Verwacht loyaliteit en gehoorzaamheid van teamleden

Een manager in de rol van een coach:

Moedigt medewerkers aan om zelf na te denken en te reflecteren
Vertrouwt op de eigen verantwoordelijkheid van elk teamlid
Richt zich op de potentie en vaardigheden van medewerkers
Denkt dat medewerkers intrinsiek gemotiveerd zijn
Stelt vaak wedervragen (bijvoorbeeld: "Wat zou jij doen?")

Een manager in de rol van een partner:

Deelt verantwoordelijkheid met teamleden
Richt zich op gezamenlijke beslissingen
Fungeert als bemiddelaar in probleemoplossende processen
Voelt als een gelijkwaardig teamlid, leiderschap op "ooghoogte"
Vertegenwoordigt soms liever de groepsconsensus in een beslissing dan hun persoonlijk standpunt

Een manager in de rol van een ondersteuner:

Creëert randvoorwaarden waardoor medewerkers hun potentieel kunnen ontwikkelen (tijd, middelen, maar ook sociale veiligheid)
Neemt verantwoordelijkheid voor de prestaties van teamleden
Handelt als een leraar of mentor voor teamleden
Soms ook wel dienend leiderschap genoemd

Samenvatting: Succesvol leiderschap ontstaat wanneer een manager zijn primaire leiderschapsrollen begrijpt, zich aanpast aan de leiderschapscontext en specifieke situaties op een manier die medewerkers kunnen anticiperen.

Welk voordeel halen managers uit het Leiderschapskompas?

Het doel van het onderzoek is om managers te helpen begrijpen welke rollen ze meestal op zich nemen en informeert ze over wat teamleden meestal van hun managers verwachten. Hierdoor kan een manager in de perceptiekloof identificeren en effectief opvolgen met het team door verwachtingen te verduidelijken.

Bron

Onze aanpak is gebaseerd op het in de praktijk geteste leiderschapsmodel van Professor Armin Trost: Trost, A. (2023). Das richtige Führungsverständnis - Wie Sie Ihre Führungsrolle definieren, vermitteln und wirksam umsetzen. (Het juiste begrip van leiderschap - Hoe jij jouw leiderschapsrol definieert, overbrengt en effectief implementeert). Berlijn: Springer.